MATERI KELAS VIII GASAL UNGGAH-UNGGUH BASA

 MATERI KELAS VIIIA-VIIIE

UNGGAH-UNGGUH BASA

Basa iku minangka sarana kanggo komunikasi, kanggo nglantarake marang sawijining maksud utawa kekarepan marang wong sing diajak guneman. Basa uga dadi sarana kanggo nglairake panguneg-uneg kanthi cara nulis utawa maca. Mula anggone nggunaake basa kudu trep ora kena tumpang suh, kudu mangerteni marang sapa sing diajak guneman. Mula basa iku duweni unggah-ungguh. Dene unggah-ungguhing basa iku sabenere akeh banget nanging sing lumrah digunakake iku ana 4 yaiku:

      1.      Ngoko lugu

      2.      Ngoko alus

      3.      Krama lugu

      4.      Krama alus

 

A.     Basa Ngoko Lugu

Wujude: Tembunge ngoko kabeh ora ana kramane.

Panganggone:

a. Menyang sapadha-padha kang wis kulina banget.

b. Menyang sing kaprenah enom.

c. Yen lagi ngunandika.

d. Tumrap bocah sing durung bisa guneman ganep.

Tuladha:

– Kowe mengko sore sida ngampiri aku les?

– Dhik, yen arep ndelok pameran, aku mengko tulung ampirana ya!

 

B.      Basa Ngoko Alus

Wujude: Tetembunge ngoko kacampuran karma inggil.

Panganggone:

a. Sedulur tuwa marang sedulur enom kang luwih dhuwur drajate.

b. Garwane priyayi marang sing kakung.

c. Priyayi marang priyayi yen wis ngoko-ngokonan.

Tuladha:

– Dhik, sliramu mengko nek kondur arep nitih apa? Apa kersa

    takdherekake?

– Aku mau ngundhuh pelem akeh, Panjenengan apa kersa dakaturi?

– Yen kersa mengko dakaturi sejinah.

 

C.      Basa Krama Lugu

Wujude: Tembunge madya (ater-ater lan panambange karma)

Panganggone:

a. Kanggo marang kanca sing wis kulina, padha drajate lan ngajeni.

b. Garwane priyayi marang sing kakung.

c. Priyayi marang sedulure tuwa kang luwih cendhek drajade.

Tuladha:

– Sampeyan niku manawi kesah dhateng kantor napa taksih kiyat mbekta

    sepedha motor mas?

– Napa ndika saking desa ngriki mawon to mas?

 

D.      Basa Krama Alus

Wujude: Tetembungan krama (ater-ater lan panambang krama) lan krama inggil (tumrap wong sing diajak guneman).

Panganggone:

a. Wong enom marang wong tuwa.

b. Batur marang bendarane.

c. Murid marang gurune.

d. Andhahan marang pimpinane.

e. Kanca karo kanca sing durung kulina.

Tuladha:

– Kula badhe matur dhateng ibu, bilih manawi saestu sowan dhateng

    eyang, kula badhe tumut.

– Tindak-tandukipun kanca kula ingkang naminipun Edo punika sanget.

TUGAS DINA SENIN, 04-10-2021

KANGGO KELAS VIIIA-VIIIE

1. Wacanen materi bab Unggah-Ungguh Basa kasebut.

2. Cathet materi ing dhuwur ing buku cathethan Basa Jawa.

3. Foto lan kirim cathethan dina iki ing alamat email rindaagus01@gmail.com