MATERI DARING KELAS 7A,B,C,D,LAN 7E
DINA SENIN, 12 APRIL 2021
Materi
Dialog atau Pacelathon Basa Jawa
A. P Pacelathon iku apa?
Pacelathon yaiku guneman antarane wong siji lan
sijine, bisa wong loro, telu, utawa luwih kang lagi rembugan sawijining
bab apa ta apa.
Ringkesan Babagan Pacelathon
a. Sapa bae sing bisa nindakake pacelathon?
Coba tlitinen ing ing bebrayan!
Antarane
:
- Bocah cilik karo bocah cilik.
- Bocah cilik karo sing wis dewasa.
- Bocah cilik karo wong tuwa.
- Diwasa karo diwasa.
- Wong tuwa karo diwasa.
- Wong tuwa karo wong tuwa.
- Anak karo wong tuwa, lsp.
b. Basa apa bae kang digunakake menawa
lagi padha rembugan?
Basane njumbuhake (bahasanya menyesuaikan dengan siapa berbicara,
keperluannya apa, dan dimana).
Upamane
:
- Bocah cilik – bocah cilik (ngoko lugu),
- diwasa – diwasa (ngoko lugu),
- diwasa – sepuh / tuwa (krama alus),
- Sepuh – sepuh (krama alus, ngoko andhap),
- wong tuwa – bocah (ngoko lugu), lsp.
c. Kepriye budi pakartine (prilakune) yen lagi rembugan?
Budi
pakertine guneman antarane:
Guneman
ora waton guneman, nanging guneman kudu nganggo waton (aturan).
Ngadege,
lungguhe, obahe tangan uga becik nganggo waton.
Suwarane,
banter lirihe becik nganggo waton.
Polatane
(wajahe / pandangan) uga nganggo waton aja nganti mencereng-mencereng upamane.
Intonasine
(lagune) uga nganggo aturan ora angger mbengok-mbengok.
d. Ringkese: budi pakartine wong guneman lan tumindak apa bae becike eling
marang empan
lan papan.
Guneman kuwi karo sapa ?
Perlune apa ?
Ana ngendi papan panggonane ?
Basa lan sikape njumbuhake (menyesuaikan).
B. 1.
Tuladha pacelathon!
Ibu
: “Kapriye, Yan, sekolah ing SMP seneng apa ora
?”
Yani : “Wah remen sanget, Bu.
Kancanipun kathah, ugi dwijane. Ngendikane Bapak Kepala Sekolah ingkang mucal dwijane gantos-gantos jumbuh kaliyan
piwucale, meniku kadospundi ta, Bu ?”
Ibu : “Karepe ngene, lho. Yen
pelajaran Matematiku, ya sing mulang guru Matematiku, yen basa Jawa, ya sing
mulang guru Basa Jawa. Dadi gurune beda karo ing SD. Ing SD gurune guru
kelas. Ing SMP gurune diarani guru mata pelajaran.”
Yani : “O, ngaten ta, Bu.?
Ibu : “Ya.Kowe mlebu
ing kelas apa, Yan ?”
Yani : “Wonten kelas 7 A, Bu.”
Ibu : “ Kelas 7
sing anyar ana pirang kelas , Yan ?”
Yani : “ Wonten gangsal kelas, Bu. Kelas
7 A dumugi 7 E.”
Ibu : “ Mlebu kang
kawitan mau wis diwulang apa, Yan ?”
Yani :
“Kala wau dereng dipunparingi wucalan, namung upacara, resik-resik kelas,
lajeng mlebet kelas, ndhapuk pengurus kelas, kalajengaken pitepangan.”
Ibu :
“Ya bener kuwi kudu dianakake tetepungan, supaya padha kenal karo kanca- kancane kabeh. Terus carane kepriye, Yan ?Kamangka bocahe akeh, apa ora rame?”
Yani :
“Dipunwiwiti dening wali kelas nepangake rumiyin. Panjenengane ngendika nami saha alamate. Kalajengaken sedaya siswa setunggal baka setunggal dipundawuhi nepangake kanthi nyebatake nama, tanggal lair, alamat, asmane tiyang sepuh,
saha cita-citane, ngantos lare 40 majeng sedaya. Dados boten rame.”
Ibu :
“Kancamu piye Yan? Rak ya apik kabeh ta?”
Yani :
“Boten Bu. Wonten ingkang asmane Rudi menika nakal sanget Bu, remene godhani tiyang estri. Kula pengen jotos mawon kok Bu.”
Ibu :
“Wis ora entok ngono. Sapa sing nandur bakale ngundhuh, dadi yen kowe dinakali ora usah diwales, mengko rak Rudientuk walesan dhewe saka sing gawe urip.”
Yani : “Nggih Bu,
matur nuwun sampin dipun paringi pitutur ingkang luhur.”
Ibu :
“Yo wis ndang mangan kana, segane ning meja.”
Yani : “ Inggih Bu.”
TUGAS:
1. WACA LAN PAHAMI MATERI ING DHUWUR!
2. CATHET MATERI ING DHUWUR ING BUKU CATHETAN BASA JAWA, FOTO LAN KIRIM EMAIL rindaagus01@gmail.com
